Nassim en ik spreken af voor een koffie in het centrum van Brussel. Ik ben erg blij om hem na 2 jaar nog eens terug te zien. Hij zit nu in zijn eerste jaar van de academische bachelor Wiskunde, na een foute studiekeuze en een half sabbatjaar. Een slimme, geëngageerde kerel. Het plan is leerkracht Wiskunde te worden in de derde graad. Nassim heeft een hart voor kinderen en adolescenten. Hij was als 12-jarige al assistent-coach Jiu jitsu voor de allerkleinsten, later werd hij monitor van een speelpleinwerking. Nog steeds neemt hij kinderen met heel veel enthousiasme op sleeptouw, brengt hen levenswijsheid bij en bezorgt hen fijne vakanties. Ze zijn dol op hem!

Hij praat vol passie over de speelpleinwerking. Over het belang van kindgericht werken, over hoe hij betreurt dat sommige animatoren meer bezig zijn zichzelf te entertainen. Liefdevol vertelt hij over “zijn moeilijke jongeren” die hij met vallen en opstaan leert dat ze een speelruimte moeten delen, hoe moeilijk dat is als andere jeugdbewegingen dan oorlogje willen spelen, over hoe uitgeput hij was na de zomer.

Of hij een vriendin heeft, weet ik niet. Dat wil ik ook niet vragen, het is tenslotte al 2 jaar geleden dat we elkaar zagen. Ik kan me evenwel perfect voorstellen dat hij haar heel respectvol en zorgzaam bejegent. Hij straalt een soort hoffelijkheid uit die in deze tijden niet meer vanzelfsprekend is.

3,5 jaar geleden leerden we elkaar kennen. De toenmalige leerlingbegeleidster van zijn middelbare school vond dat hij op gezette tijden met iemand van buiten de school moest praten. Een aantal leerkrachten voelden zich geïntimideerd door hem en vroegen zelfs een uitsluiting. Zij vertelde me in vertrouwen dat het probleem eigenlijk niet helemaal bij hem lag. Zij zag zelf perfect in dat hij een fijne, verstandige jongeman was. Zijn studiemethode – het hele jaar aanmodderen en dan alles glansrijk inhalen de laatste maanden, stoorde echter vele leerkrachten. Zijn kritische houding werd niet gesmaakt. Blinde vlekken moesten immers blind blijven en dat had Nassim niet zo goed begrepen. Bij wijze van compromis zou Nassim maandelijks enkele lesuren opgeven om met mij te praten.

Hij was er niet mee opgezet. Hij had gelijk.

Toch besloot de nieuwe leerlingbegeleidster het schooljaar erop de begeleiding verder te zetten, deze keer zonder de nuance dat het diende om de leerkrachten te sussen.

Gelukkig hadden Nassim en ik ondertussen andere onderwerpen gevonden om die uren te vullen. De performance van Kendrick Lamar op de Grammy’s van 2016 bijvoorbeeld of wat voor een tijdverlies het bekijken van Lost was. Soms hadden we diepgaande gesprekken over mens en maatschappij; andere keren ging het dan weer over het opmaken van een goede CV. Voor mij waren het ontspannende momenten, voor hem een noodzakelijk kwaad.

De directeur liet me op het einde van het schooljaar weten wat voor een positieve invloed ik had gehad op Nassim. Hoe de begeleiding zijn schoolcarriere had gered, en dat het toch wel een goede beslissing was geweest om hem verder op te volgen. In mijn ogen was het vooral zijn eigen verdienste maar dat hield ik voor mezelf.

We lachen er samen nog eens om en dan wordt hij weer serieus.

“Ik heb toch wel iets geleerd van dat hele gedoe: scholen hebben meer leerkrachten nodig waar jongeren zoals ik, gewoon eens een praatje mee kunnen gaan slaan, om wat te ventileren. Daarom wil ik heel graag in de derde graad lesgeven. Zo’n leerkracht wil ik zijn. Een leerkracht die bijspringt waar de opvoeding tekort schiet, die dat extra’tje doet wanneer ouders, leerkrachten en opvoeders het even niet meer kunnen opbrengen om welke reden dan ook”

Wat een kerel, toch?

Jammer genoeg wordt Nassim niet altijd gezien voor wie hij werkelijk is. Velen zullen niet verder kijken dan zijn godsdienst en zijn afkomst. Hij is namelijk een “bepaald type jongere” en komt uit Molenbeek, het ‘hellegat’ der hellegaten. Met zijn profiel is er weinig beweegruimte. Er is niet veel nodig om intimiderend, onbeleefd, onaangepast, ondankbaar, crapuul, relschopper, radicaal, terrorist genoemd te worden. Alles is verdacht in deze tijden.

Wie iets anders, zegt is een wegkijker. Wie nuance probeert te brengen, heeft de moed niet om de zaken te ‘benoemen’ zoals ze zijn.

Nassim heeft andere keuzes gemaakt dan de jongeren die een spoor van vernieling achterlieten op de Lemonnierlaan, niet zo lang geleden. Toch zal hij eerder met hen geassocieerd worden dan pakweg de Gentse hooligans die, ook niet zo lang geleden, een kraakpand binnenvielen. Nochtans zijn beide fenomenen uitwassen van een steeds harder en aggressiever wordende maatschappij. Iets zegt me dat de gemiddelde Gentse voetbalsupporter niet tegen dezelfde vooroordelen moet opboksen als Nassim.

Mede dankzij die vooroordelen heb ik het privilege gehad hem te leren kennen, voor het overige doen ze meer kwaad dan goed. Jammer.